Przedłużona ekspozycja w terapii PTSD nastolatków. Poradnik pacjenta

Jest to pozycja, która stawia wymagania, prowadzi przez kolejne etapy terapii. Wyjaśnia pacjentowi, jak zmagać się z zespołem stresu pourazowego, jak radzić sobie i w końcu, czym grozi zaniedbanie leczenia. Zespół stresu pourazowego pojawił się w latach 80 XX wieku. Traumatyczne przeżycia, ich następstwa i konsekwencje, mogą zaburzyć funkcjonalność psychiczną. Objawy mogą mieć związek z przemocą fizyczną i psychiczną, gwałtem, molestowaniem, katastrofami, odtrąceniem, oraz wieloma innymi przyczynami. Jest to problematyka ściśle związana z psychiatrią i psychologią kliniczną. U pacjenta dokonuje się swoiste „odtwarzanie” traumatyczne, lęki nocne, koszmary, uporczywość unikania zarówno wspomnień jak i uczuć, myśli, a także ciągłego przypominania tych aspektów, które mają odzwierciedlenie w relacjach z innymi.

Cytując za prof. Marią Lis-Turlejską, wybitną psychoterapeutką, „Dotkliwymi objawami psychofizycznego pobudzenia są zaburzenia snu, trudności w koncentracji, silne wybuchy gniewu, złości, a także silne napięcie” otrzymujemy komunikat z jak ważnym problemem boryka się pacjent, ale też i jego najbliższe środowisko, w którym wzrasta. Wnikając w problematykę PTSD uświadomimy sobie czym jest owo zaburzenie, które może być przeżywane bezpośrednio (np. przez ofiarę napaści) lub pośrednio (będąc świadkiem napaści).

fot. GWP

Zobaczymy również, iż PTSD jest procesem, który ma w swoim przebiegu etapy: · ostrą reakcję pourazową, · chroniczną reakcję na traumatyczne zdarzenie oraz · adaptację organizmu do znoszenia PTSD. Cechą charakterystyczną PTSD jest fakt długotrwałego występowania reakcji po pewnym okresie inkubacji objawów, zanim dadzą o sobie znać. Reakcja szoku pojawiającego się bezpośrednio po traumatycznym zdarzeniu nie jest jeszcze zespołem stresu pourazowego. Reakcja ta traktowana jest jako coś naturalnego.

Ważnym elementem w terapii jest uświadomienie, bez którego nie jest możliwe jakiekolwiek działanie zarówno pacjenta, ale przede wszystkim terapeuty. Jest to pozycja obowiązkowa dla tych młodych ludzi, którzy będą uczestniczyć w terapii. Autorki przeprowadzają pacjenta przez kolejne etapy, udzielają informacji o zespole stresu pourazowego. Pacjent nie będzie niczym zaskoczony, ponieważ ukazują plan i program sesji oraz oczekiwania. Poradnik wyposażony jest w formularze, zadania, które pozwolą zredukować stres, lęki oraz dążą do konfrontacji ze wspomnieniami dotyczącymi ich traumatyczności. Jak mawiał prof. Antoni Kępiński : „Zarówno lęk, jak i ból jest zjawiskiem pozytywnym i negatywnym zarazem”, my wydobywajmy to, co dobre.